Çeneli Kırıcılar

Dere yatağı veya taş ocaklarından elde edilen tüvenan malzemeyi, biri sabit değeri hareketli iki çenesi arasında sıkıştırarak kıran en eski ve en çok kullanılan kırıcı tipidir. Kırma olayını gerçekleştiren hareketli çene eksantrik tahrik mili yardımıyla gövdeden askıya alınmış ve emniyet plakası ile kırıcı gövdesine desteklenmiştir.

Hareketli çene, besleme ağzında daireye yakın bir elips, çıkış ağzı bölgesinde ise düz çizgiye yakın dar bir elips çizerek yukarı aşağı hareket etmektedir. Bu durum, malzemenin yukarıda kavranarak kırılmasını, aşağıda ise ivme kazanarak çıkış ağzını terketmesini, dolayısıyla malzeme akışını sağlar.

Genellikle arzu edilen ürün ebadını tek bir kırıcıyla elde etmek olanaksızdır. Çeneli Kirıcılar malzemeyi kaba kıran primer kırıcı olarak kullanılabildikleri gibi, malzemeyi inceltmek için sekonder kırıcı olarak da kullanılabilirler. Sekonder çeneli kırıcıların besleme ağız açıklığı primer kırıcılara göre daha dardır. Kırıcı seçiminde beslenecek malzeme ve istenen ürün ebatları ile saatteki üretim kapasitesi belirleyici faktörlerdir. Bu faktörlerle ilgili grafikler ve tablolar arka sayfada verilmiştir. Çeneler arasındaki besleme ağız açıklığı beslenecek malzemenin maksimum boyutundan daha büyük seçilmelidir. Böylece iri taşların ağızda tıkanıklık yaratması önlenmiş olacak, sürekli besleme ile kapasite artacaktır.

İstenilen ortalama kapasiteyi sağlayabilmek için,işletme esnasında besleme ve diğer aksaklıklardan doğabilecek kayıplar göz önünde bulundurularak, kırıcı teorik değerlerin üzerinde seçilmelidir.